Kent merkezindeki mahallelerde ve ilçe merkezine bağlı bir çok kırsal mahallelerde yeni yapılan betonarme binalarla sayıları azalmaya başlasa bile hala varlığını koruyan evler gözlerimize çarpıyor. Özellikle maddi durumu iyi olmayan ailelerin yaşamını sürdürdüğü babadan kalma taş ve topraktan yapılmış evlerde yaşayan aileler, sonbahar, kış ve ilk bahar aylarında yağış mevisimi boyunca büyük sıkıntılarla karşı karşıya kalıyor.
Toprak ve taştan yapılmış ve günümüzde sayıları neredeyse yok denecek kadar az olan bu evler, nemden korunması açısından her ne kadar sağlıklı olsalar da, yaz hariç, Sonbahar, Kış ve İlkbahar mevsimlerinde soğuk olmaları ile birlikte toprak dam ve taşlardan örülmüş duvar çatlaklarından içeriye sızan sularla beraber oldukça büyük sıkıntılara sebep oluyor.
Taş, Kerpiçten yapılmış duvarları ve saman, kırmızı toprağın karıştırılarak harçla sıvanan toprak damları ile yapılmış evler, daha sonra ‘loğ’, halk dilinde (Banguran) denilen taş silindir ile ezilerek her ne kadar sıkıştırılsa dahi meydana gelen sızıntılara engel olması açısından, loğlama işlemi başlatılmadan önce bol tuz ve saman katılan dam, akabinde yarık yerlerin kapanması ve toprağın sıklaşması için üzerinden loğ geçirilerek yaklaşık yarım saat boyunca işlem tekrar edildikten sonra sızıntı engellenmiş olurdu.
Özellikle 60 lı yıllar öncesi ve 2000 li yıllar sonlarına ve günümüze kadar devam eden bir gelenek tek tük evlerde hala devam ediyor.İlçe merkezinin yanı sıra ilçeye bağlı ara mahallelerde ve her kırsal Mahallede evinin damında bulunan taştan yapılmış Loğlar’ı görmek mümkün. Günümüzde gelişen mimari ve betonarme yapılarla beraber duvar diplerine atılmış vaziyette.Kimi evlerin damlarında ise hala göze çarpıyor.
Toprak evlerde daha rahat bir yaşam sürmek için geçmiş yıllarda loğ ( silindir) yapılacak, oyulacak taşı bulmak için kilometrelerce mesafe kateden o dönemin yaşlı insanları, bir heyketraş edasıyla şekil verdikleri loğ, (taştan yapılmış silindir) in şimdilerde bir duvar dibi veya herhangi bir yol kenarında çamura gömülmüş durumdaki haline bakıp, bir dönemin kendileri ile birlikte sona erip, yok olmanın eşiğine geldiğini biçare gözlerle sadece seyretmekle kalıyorlar.
Büyüklükleri ve boyutları değişen loğ taşları her köşesinde yapımcısının bir heykeltraş sanatçısı misali el emeği ile birlikte tarihe sinen ve pürüzlü yüzeyinde bir dönemi barındıran yaklaşık yüz kiloluk ağırlıklarıyla atıldıkları yerde gün be gün toprağa gömülüp, kendilerini yontan sihirli ve maharetli el izlerini de yok ederken, tarihin tozlu raflarında yerini koruyor.
Özel haber Haber foto : Dilara Ölmez