Türkiye genelinde milyonlarca emekli ve memur, yeni yılda beklenen maaş artışlarına odaklandı. Hükümetin ekonomik istikrar ve enflasyonla mücadele hedefleri doğrultusunda yürüttüğü çalışmalar, emekli aylıkları ve memur maaşlarında önemli artışlara işaret ediyor. Yeni yılda en düşük emekli aylığının 10 bin lira üzerine, en düşük memur maaşının da 33 bin liraya ulaşması planlanıyor. Bu önemli gelişmelerin yanı sıra, asgari ücret görüşmeleri de gelecek hafta başlayacak. Öte yandan sosyal yardımlara da ocak ayında büyük bir artış gelecek. Peki, dul maaşları ne kadar olacak? Engelli aylığı, yaşlı aylığı, evde bakım maaşları ne kadar olacak? İşte merak edilen tüm sosyal yardım sorularının cevabı haberimizde…
SOSYAL YARDIMLAR ARTIYOR
Yeni yılla birlikte sadece memurların, emeklilerin, asgari ücretlilerin değil, sosyal destek alanların da geliri artacak. Memur maaş katsayısındaki artış pek çok sosyal destek ödemesine yansıyacak. Ocak ayı memur maaş zammının 5 ayda ulaştığı oran yaşlıların, engellilerin, hastaların, yakınlarına bakanların ve ailelerin eline geçen parayı nasıl değiştirecek? İşte detayları…
DEVLET, ihtiyacı olan vatandaşlara sosyal yardım programlarıyla destek sağlıyor. Bu desteklerden bazılarındaki artış memur maaş katsayısındaki değişimlere endekslenmiş durumda. Her yıl Ocak ve Temmuz aylarında memur maaş katsayısında yaşanan artış yaşlılara, engellilere, hastalara, çocuklara yönelik pek çok desteğe yansıyor.
Kamu Görevlileri Hakem Kurulu, Ocak ayı memur zammını yüzde 15 olarak kararlaştırırken, 5 ayda oluşan enflasyon farkıyla bu oran yüzde 45’e ulaştı. Geriye enflasyon verisi kaldı. Peki şu ana kadar oluşan yüzde 45 artış sosyal desteklere nasıl yansıyacak? İşte detayları…
65 YAŞ AYLIĞI
Sosyal güvencesi olmayan 65 yaş üstü vatandaşlara ödenen aylığa her yıl Ocak ve Temmuz aylarında memur maaş katsayısında yaşanan artış yansıtılıyor. Halen 65 yaş aylığı alanlara 2 bin 348 lira aylık ödeme yapılırken; bu tutar şu ana kadar oluşan yüzde 45’lik orana göre 3 bin 405 liraya çıkıyor. Bu tutar Aralık ayı enflasyon verisine göre daha da artacak. 65 yaş aylığı için kişinin kendisinin ve eşinin gelirine bakılıyor. Halen kişi başına düşen gelir 3 bin 800 lira 77 kuruşun altındaysa 65 yaş aylığından yararlanılabiliyor. Bu tutar da Ocak ayında asgari ücretteki artışla değişecek
EVDE BAKIM AYLIĞI
Bakıma muhtaç olan yaşlılar ve engelliler için sağlanan 5 bin 97 lira tutarındaki evde bakım desteği de 5 ayda oluşan yüzde 45’lik orana göre 7 bin 391 liraya çıkıyor. Bu tutar da Aralık ayı enflasyon verisine göre daha da yükselecek. Bu destekten yararlanmak için bakılan hane içindeki kişi başı gelir sınırı da Ocak ayında yeni asgari ücretle değişecek. Şu an bu sınır 7 bin 601 lira 55 kuruş olarak uygulanıyor.
ENGELLİ AYLIĞI
Yüzde 45’lik artışa göre yüzde 40-69 engeli olanlara ödenen aylık bin 874 liradan 2 bin 718 liraya, yüzde 70 ve üzeri engeli olanların aylığı da 2 bin 811 liradan 4 bin 77 liraya yükseliyor. Bu aylıktan halen hane içinde kişi başına düşen geliri 3 bin 800 liradan az olanlar yararlanıyor. Bu tutar da Ocak ayında devreye girecek yeni asgari ücretle artacak.
AİLELERE ÇOCUK DESTEĞİ
Ailelere çocuklarının yanında bakımına imkan sağlanması amacıyla verilen Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) ödemeleri de Ocak ayında memur maaş katsayısında yaşanacak artışla zamlanacak. Şu ana kadar oluşan yüzde 45’lik orana göre; okul öncesi için ödeme 2 bin 421 liradan 3 bin 511 liraya, ilköğretimde okuyan çocuk için 3 bin 632 liradan 5 bin 266 liraya, ortaöğretimde okuyan çocuk için 3 bin 874 liradan 5 bin 617 liraya, yükseköğrenimde okuyan çocuk için 4 bin 358 liradan 6 bin 320 liraya çıkacak. Ortaöğrenim seviyesinde olup okula devam etmeyenler için yapılan ödeme 2 bin 421 liradan 3 bin 511 liraya, kurum bakımından ayrılan gençler için yapılan ödeme de bin 937 liradan 2 bin 808 liraya yükselecek.
ENGELLİ YAKINI AYLIĞI
18 yaşından küçük engellilerin yakınlarına aylık bin 874 lira ödenirken, bu tutar şu ana kadar oluşan yüzde 45’lik artışa göre 2 bin 718 liraya çıkıyor. Bu destekten yararlanmak için hane içinde kişi başına düşen gelirin 3 bin 800 liradan az olması gerekiyor. Bu tutar da Ocak ayında yükselecek.
HASTALARA NAKDİ YARDIM
Tüberküloz veya SSPE hastalarına yapılan 5 bin 97 lira tutarındaki yardım da yüzde 45’lik orana göre 7 bin 391 liraya ulaşıyor. Ayrıca tüberküloz hastaları için ilave aylık 600 lira bakım yardım ödemesi yapılabiliyor.
YENİ YILDA ASGARİ ÜCRETİN ÜZERİNDE MAAŞ ALANLAR NE KADAR ZAM ALACAK?
Asgari ücrete yapılacak zam tüm özel sektörde belirleyici, diğer maaşlar için de referans oluyor. Bu yıl temmuz ayında yapılan ikinci zamla asgari ücretin 11 bin 402 liraya çıkmasının ardından özel sektör de harekete geçerek çalışanlara ek zam yaptı. Son yıllarda yapılan ücret artışlarında asgari ücret artışı baz alınıyor.
MEMUR VE EMEKLİLER YENİ YILDA NE KADAR ZAM ALACAK?
Memur ve emekli zammı da 3 Ocak’ta açıklanacak enflasyonla netleşecek. Zam oranı ocak ayında sosyal refah düzenlemeleri ile beraber enflasyonun üzerinde çıkacak. Sosyal refah payı eklenmesi için yasal düzenleme yapılması gerekiyor. Yılsonu için yüzde 65 öngörülen enflasyon tahminine göre SSK, Bağ-Kur emeklilerinin aylığı ocak ayında refah payı hariç yüzde 37.76, memurların da yüzde 49.96 artacak. En düşük memur maaşı 33 bin liraya yaklaşırken, en düşük memur emekli aylığı da yaklaşık 15 bin lira olacak. Merkez Bankası tahminin üst noktası yüzde 68 olarak gerçekleşirse Ocak’ta SSK, Bağ-Kur emekli aylıklarına refah payı hariç yüzde 40.28, memur ve emeklilerine yüzde 52.19 zam yapılacak. Refah payıyla birlikte emeklilere yapılan zam da yüzde 52’yi geçecek.
AYLIK ÜCRET FAZLA MESAİ ÜCRETİNİ DE KAPSAYACAK ŞEKİLDE BELİRLENEBİLİR Mİ?
Fazla mesai konusunda istisnalar hariç çalışanın artacak mı? onayı zorunlu. Aylık toplam kaç saat fazla mesai yapılacağının da baştan belirlenmesi zorunluluğu var. İş Kanunu’na göre, bir yıl boyunca yaptırılan fazla mesai toplamı 270 saati geçemiyor. Bir çalışanın günlük çalışma süresinin 11 saatten fazla olmayacağı, gece çalışmaları 7.5 saati geçemiyor. Aylık ücretin içinde belirlenecek fazla mesai ücretinde bu sürelere uygun olarak belirlenmesi gerekiyor. Ücret yabancı para olarak belirlendiyse ödeme günündeki rayice göre Türk Lirası ile ödenebilir.
ZAMLI AYLIK, MAAŞ NE ZAMAN HESABA YATACAK? EK ÖDEMELER DE MAAŞ, AYLIKLA BERABER ARTACAK MI?
Sabah’ta yer alan habere göre, devlet memuru, sözleşmeli, geçici personel ve memur emeklisi, zamlı maaş ve aylıklarını 15 Ocak’ta alacak. Zamla birlikte ek ödemeler de artacak. Kamuda maaşlar derece ve kademeye göre değişiklik gösteriyor. Hemen her memurun maaşı farklı yatıyor. Derece ve kademe (1/1- 1/4-4/1-3/3-5/4-6/4-2/4) değiştikçe alacakları maaş da farklılık gösteriyor. Toplu sözleşmeye göre memurlar ocak ayında maaşlarını ek farkla birlikte zamlı alacak.
FAZLA MESAİ ÜCRETLERİNİN BORDRODA GÖRÜNMESİ ZORUNLU MU?
Fazla mesai ücretlerinin hak edilen ücret sütununa yazılması gerekiyor. İş kazası, meslek hastalığı, analık hallerinde alınan istirahat raporlarına istinaden ödenecek geçici iş göremezlik ödemelerinde son üç ayda ödenen ücretin tamamı esas alınıyor. Prim, ikramiye, bu nitelikteki arızı ödemelerin ücretin yüzde 50’sini aşan kısmı dikkate alınıyor.