Mardin’in Kızıltepe Oto Galericiler Sitesinde ikinci el otomobil alım-satımı yapan esnaf, araç piyasasında belirsizliğin ve durgunluğun yaşandığını belirterek daha önce satışı yaptığı aracı aynı fiyata üzerine kâr eklenilmesine rağmen alamadıklarından mustarip olduklarını dile getirdi.
Kızıltepe Güneydoğu Galericiler Sitesinde esnaflık yapan galericiler, şu andaki piyasa hakkında İLKHA’ya konuşarak sorun ve sıkıntıları aktardı.
Döviz kurları ile ekonomideki dalgalanmaların kendilerini olumsuz yönde etkilediğini belirten galerici esnafı, ikinci el araç alım-satımında bir durgunluğun yaşandığını ayrıca durgunluğun yaşanmasına rağmen hala fiyatların fahiş durumda olduğunu ifade ettiler.
Ayrıca piyasayı etkileyen bayiler hakkında mustaripliğini aktaran esnaf, bayilerin piyasaya bilerek sıfır araç sürmediğini, haksız kazanç sağlamaya çalıştıklarını, dolayısıyla da 2.el araç piyasasını çok etkilediğini belirttiler.
Galericiler bu hususta hem vatandaşın hem de kendilerinin mağduriyet yaşamalarıyla devletin bayileri denetlemesi için yetkililere çağrıda bulundu.
“Devletin yeni çıkardığı bazı uygulamaların esnaf için ileriye dönük olması gerekiyor”
Halil Çevik
Oto galeri esnaflığı yapan Halil Çevik, anlık piyasa hakkında önemli açıklamalarda bulunarak, “Yaklaşık 10 yıldır oto galeri esnaflığı yapmaktayım. Araç piyasa sektöründe son 2-3 yıl içerisinde fiyatların artışı iç açıcı olmamasıyla beraber bu fiyatların bu minvalde olmaması gerekirdi. Eskiden 2-3 kuruştan kâr edip hesap yapabiliyorduk. Ancak şu anda sattığımız bir araçtan her ne kazanırsak yerini dolduramıyoruz. Yani aynı aracı aynı parayla üstüne kârı dahi attığımız zaman aynı aracı almakta zorluk çekiyoruz. Şu anda esnaf zarardadır. Bunun nedeni de bayilerden oluşan sıkıntılardandır. Misal bayilerden gelen araçların nereye gittiği belli değil, bazı firmaların stokçuluğa gitmesi, ehli olmayanların bu işe kalkışması, ayak üstü ticaret yapanlar ve daha nicesi bunların gerçek esnafı zora ve zarara sokma nedenlerindendir. Dolayısıyla devletin yeni çıkardığı bazı uygulamaların esnaf için ileriye dönük olması gerekiyor. İleriye dönük oluğu zaman esnafı da bayağı rahatlatır. Aksi takdirde çoğu sorun ve sıkıntılar devam edecek.” şeklinde konuştu.
“Şu an piyasada 2. el araçlar var ancak fiyatları fahiş orandadır”
2.el araç piyasası hakkında bilgi veren Çevik, 2.el araçların piyasada var olduğunu ancak fahiş fiyatta sunulduğundan durgunluğun yaşandığını belirterek, “Misal 2’nci el fiyatlarının sıfır araç fiyatlarının üstünde olmaması yönünde bir uygulamanın olması gibi. Ayrıca araçların ÖTV ve diğer vergi artışları da esnafı bayağı etkilemektedir. KDV yüzde 18’den yüzde 20’ye çıkartılmış durumda. Bu minvalde vergilerin daha düşüşten işlemin yapılması gerekir. Şu an piyasada 2. el araçlar var ancak fiyatları fahiş orandadır. Ekonomik yönden normal bir vatandaşın 2. el araç alamayacak duruma gelmiş durumdadır. Komple boyalı bir araba nereden bakılırsa 300-350 binlere dayanmış durumda. Bence bu araçların fiyatları bu olmamalı. Eskiden 50-60 bin liralık araç şu anda 150-200 binleri bulmuş.” ifadelerini aktardı.
Çevik, haksız kazanç sağlayan bayilerin denetilmesi için yetkililere çağrıda bulunarak, “Sıfır araç konusunda devlet güzel bir denetim sağlarsa, özellikle bayilerin haksız kazancını tespit ettiğinde ya büyük maddi ceza uygulanmalı ya da kapatılmalıdır. Ceza verildiğinde ise 3-4 araban kazandığıyla o cezayı hemen ödeyebiliyor. Ağır yaptırım uygulanması lazım.” ifadelerini dile getirdi.
“Küçük araçlarda stokçular, piyasayı bayağı etkiliyor”
Hasan Çevik
Anlık araç piyasasının fiyat konusunda bir belirsizliğin yaşandığına dikkat çeken Hasan Çevik, “22 yıllık esnafım. Şu an piyasa durumu fiyatlar belirsiz durumda. Esnaf aldığı malı satıp elinden çıkardığı zaman aynı fiyata o malı alamıyor. O yüzden şu an fiyat belirsizliği var. Küçük araçlarda stokçular piyasayı bayağı etkiliyor. Ayrıca sıfır araçlarda haksız kazanç sağlayan bayilerin denetlenmesi lazım. Stokçular hem vatandaşı hem de esnafı zorlamış durumda. Bayilerin bu tutumu 2.el araç piyasasını da çok etkiliyor. Normalde bir aracık 2.el piyasası 400 bin olan bir araç şu anda 600-700 bin isteniyor. Normalde o aracın fiyatı bu değildir. Dolayısıyla vatandaş bu durumdan şikayetçidir.” ifadelerini kullandı.
Eskiye göre 2.el araçlarda kâr amacının ciddi anlamda düştüğünü belirten Çevik, “Şu an 2.el araç piyasasında elimizden olan 2-3 aylık araçları satıyoruz ancak gidip aynı aracı aynı fiyatla alamıyoruz artık. Kâr ettiğimizi zannediyoruz ancak o fiyatta sattıktan sonra piyasaya baktığımızda her şey ortaya çıkıyor. Bu konuda devletin bir el atması ve bayilerin denetletilmesi lazım. Ayrıca bazı kişilerin internete atılan bir aracın fiyatı gerçekliğiyle yazılmayarak vatandaşı kandırmaktadırlar. Bu konuda da bir el atılması gereklidir.” ifadelerini aktardı.
“Sıfır araçların olmaması 2.el piyasasını çok etkiliyor”
Üsame Kılınç
Kurban Bayramı’ndan sonra araç piyasasında bir durgunluğun oluştuğunu vurgulayan Üsame Kılınç ise, yaklaşık 10 yıldır oto galeri esnaflığını icra etmekteyim. Bayramdan hemen sonra piyasada bir durgunluk yaşandı. Hem fiyatlar yükselişte hem de alıcı bulamıyoruz. 2.el araç piyasasında ise şu an araç bulamıyoruz. Sıfır aracın olmayışından ya da yüksek fiyat olduğundan haliyle 2.el piyasasını da etkiliyor. 2.el sattığımız araçların aynısından tekrar almak için o aldığımız kârı da eklememize rağmen o fiyatla o arabayı alamıyoruz. Sıfır araçların olmaması 2.el piyasasını çok etkiliyor. Bayilerde sıfır araçların bulunması vatandaşlar için daha iyi olacaktır.” ifadeleri aktardı.
“Ehli olmadan araç alım-satışı yapan kişiler, fiyatların yükselmesine sebep oluyorlar”
Devlet tarafından araç piyasasında yeni açıkladığı kararlar hakkında değinen Kılınç, “Hükümet; artık 2’nci el araç fiyatlarının sıfır araçların fiyatını geçemeyeceğini açıkladı. Sıfır araç zaten piyasada yok. Olsa bile bayilerin stokçuluk yapmasıyla piyasayı durduruyorlar. Yani bayiler bilerek piyasaya sıfır araç sürmüyor. Devletin açıkladığı uygulamalar istikrarlı olursa fiyatlarda biraz daha düşüş yaşanabilir. İnşallah bu uygulamalar piyasaya biraz düzen getirecektir. Çünkü hem esnaf hem de halk sorun ve sıkıntı içerisindedir. Ayrıca piyasayı bozan misallerden birileri de başka işle uğraşıp ehli olmadan araç alım-satışı yapan kişilerdir. Dolaysıyla fiyatların yükselmesine sebep oluyorlar. Bu konuda çare bulunursa galericiler daha bir rahat nefes alırlar.” ifadelerini kaydetti.